Zorgen om onze ouderen (5)  
Gemeente Hilvarenbeek zet in op voorzorg voor ouderen thuis

april 2024


wethouder Gerrit Overmans
Enkele jaren terug besloot het kabinet tot versobering van de ouderenzorg met sluiting van bejaardenhuizen tot gevolg. Nu we enkele jaren verder zijn merken we daar de effecten van, zowel de positieve als de negatieve. In een serie verhalen gaan we de komende weken inzoomen op de gevolgen.
Deze week een gesprekje met wethouder Overmans die waakt over het zorg en welzijn in Hilvarenbeek.

In de gemeente Hilvarenbeek werd eerder al vastgesteld dat er steeds meer vraag komt naar woningen die geschikt zijn voor inwoners die zorg nodig hebben. Enerzijds door de vergrijzing, maar ook doordat mensen steeds langer thuis blijven wonen. Er is meer behoefte aan zorg in de kernen en wijken en aan nieuwe woonvormen tussen het traditionele verzorgingshuis en het gewoon zelfstandig wonen in. Het leidde in 2023 tot een start tot het opstellen van een nieuwe woonzorgvisie, hiervoor werd ruim baan gemaakt om er inwoners hun zegje over te laten doen. Het seniorennetwerk organiseerde bijeenkomsten om bewopners bewust te maken over hun toekomstige woonsituatie en bij dorpscoöperatie(s) en KBO’s konden de leden zich uitspreken over hoe zij hun toekomst zien en wat er in hun leven nog nodig is aan met name huisvesting. Ook betrokkenen bij bestaande zorginitiatieven en mensen die de professionele zorg al uitvoeren werd om input gevraagd. Als alles volgens planning verloopt is het concept van de nieuwe woonzorgvisie binnenkort beschikbaar en zal de gemeenteraad zich er later dit jaar over uitspreken om deze vast te leggen (gepland in de Raad van 30 mei).
Wethouder Overmans die zorg in zijn portefeuille heeft, vindt het een goede ontwikkeling om nu de visie vast te leggen om daarna te kunnen gaan werken aan de uitvoering. “Nadat in 2014 diverse zorgtaken bij de gemeente kwam te liggen gebeurde er veel. Wij moesten een organisatie opbouwen om de zorgvragen in beeld te krijgen om er uitvoering aan te geven, helaas werd er bij die transitie ook stevig in het budget gehakt. Omdat de zorg een open eind-begroting heeft hoeven we gevraagde zorg van de mensen niet af te wijzen omdat het budget het niet toelaat, maar het is natuurlijk een hele toer om alles elk jaar weer rond te krijgen.” Zodra er een inwoner uit de gemeente Hilvarenbeek (of in elke andere gemeente) zorg nodig heeft, vindt er eerst een keukentafelgesprek plaats (Deze naam is officieel, maar dit gesprek kan ook op een andere plek en zelfs online plaats vinden). Overmans over dit eerste gesprek: “wij adviseren de mensen om ondersteuning mee te brengen bij dit gesprek, bijvoorbeeld een familielid. Maar ook vanuit het seniorennetwerk zijn er mensen beschikbaar om te ondersteunen, zoals een onafhankelijk clientondersteuner. Zij gaan in gesprek met de WMO-consulent van de gemeente, waarna wordt beoordeeld of de zorg ook past binnen de WMO.  Als er zwaardere zorg nodig is kan dit doorverwezen worden naar de langdurige zorg (WLZ) wat in feite  neerkomt  op verpleeghuiszorg (zie verhaal vorige week vanuit de Clossenborch). “Het is mij uit de praktijk wel duidelijk geworden,” zo vervolgt Overmans, “Dat als mensen opgenomen worden in een zorginstelling hun leven sneller lijkt te verlopen. Ze geven zich dan over aan de zorg door anderen en worden minder geprikkeld om het zelf te doen. Terwijl mensen die in hun eigen thuissituatie blijven, wel volop prikkels krijgen. Als de mensen dan ook voldoende blijven bewegen, blijven ze meer actief en houden ze ook echt langer hun eigen regie.”
Eigen regie lijkt in deze het toverwoord want dat is ook het uitgangspunt bij het opzetten van zogenoemde Voorzorgcirkels die als antwoord op de zorgzame samenleving opgezet worden. Ook Overmans is hier enthousiast over. “Het integraal zorgakkoord dat er eerder in Nederland gesloten is tussen regering en zorgpartijen moet de huisartsen meer regie geven, maar uiteindelijk de ouder wordende inwoner ook! Voor de gemeente Hilvarenbeek zetten we vooral in op betere zorg voor ouderen en als middel zien we kansen door onder andere voorzorgcirkels op te zetten. We kunnen het niet aan de overheid alleen overlaten om voor de ouderen te zorgen. In vroegere tijden keek je om naar je buurman als die ouder werd en meer zorg nodig had, door nu wijkgericht te kijken kunnen we de mensen aansporen om zelf regie te houden op hun ouderdom. We moeten continue blijven kijken: wat kunnen de mensen zelf en waar hebben ze hulp bij nodig. Als er bijvoorbeeld vragen liggen op het gebied van vervoer, maaltijd of boodschappen is dat vaak goed dichtbij te organiseren. Het is dan vooral een kwestie van elkaar ontmoeten, verbinden en elkaar helpen. In Hilvarenbeek zijn we  al op drie plaatsen een voorzorgcirkel aan het opzetten ( Zuiderbeek en Molenakkers) en ook in Hart voor Diessen zitten we hiervoor al met de mensen om tafel.” Overmans erkent dat het in Nederland en dus ook in de gemeente Hilvarenbeek niet altijd vlekkeloos verloopt. “laten we duidelijk zijn, er zijn na het sluiten van de bejaardenhuizen te weinig alternatieven voor ouderen. Gelukkig zijn er hier en daar nieuwe initiatieven, maar de vraag naar wonen voor ouderen blijft groot. Daarnaast kampen de professionele zorgpartijen die ook voor ons de zorg uitvoeren met personele problemen, al moeten wij het afkloppen want in onze gemeente valt dit tot nu toe erg mee.”
De verhalen Zorgen om onze ouderen zijn na publicatie na te lezen op verhalenuitdekempen.nl  Vragen en reacties kunnen gestuurd worden naar hilverbode@gmail.com