Jozef Lemmens spaart zakhorloges

Maart 2020

Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens…
Voor Bladelnaar Jozef Lemmens zijn dit bijzondere woorden, want hij houdt zich opvallend veel bezig met de tijd: hij spaart zakhorloges. Vanaf 1977 bracht hij er al meer dan 600 bij elkaar en hij hangt ze niet enkel in een vitrine: hij herstelt en restaureert ze ook.
En vertellen kan Jozef ook:
‘Wat ons allemaal dagelijks bezig houdt is de tijd,’ zegt Jozef. Als hij vertelt, ratelen zijn woorden achter elkaar onder zijn kleine snorretje uit. In zijn schuur staan bijzondere oldtimers, zowel auto’s als trekkers, maar zijn meest bijzondere verzameling hangt binnen in huis, op een veilige plek.
‘Het verzamelen van pocket watches was voor altijd een uitlaatklep, het geeft afwisseling zonder stress en  zorgt ook nog eens voor sublieme momenten. Want mijn leven was altijd erg druk, het was vaak jagen tegen de klok, een klok die nooit is stil te zetten! Tijdloos genieten van traag wegtrekkende Uren , ja dat is…..Tijd!
In 1977 had ik de gedachte Hoe kan ik oud worden? Ik was 31 jaar jong en zoals velen in die tijd ook een kettingroker. Dat kostte mij zeker 35 gulden per week. Ik had al van alles geprobeerd om ervan af te geraken, maar het lukte mij niet. Tot er op de TV een programma  kwam  bij de NCRV gepresenteerd door Hans van Sleeuwenhoek Roken…zó kom je er vanaf. Het liet mij niet meer los!
Het kwam acht weken achtereen op TV komen, maar ik moest in die tijd nog elke avond werken. Daarom bedacht ik een plan. Ik kocht een video recorder en nam het programma op. Voor mij was er toen geen weg meer terug en ik had me voorgenomen om dinsdagavond, de vierde dag van Reusel kermis, te stoppen. Ik wist dat ik er een sterke wil voor moest hebben. Om vol te houden moest ik een stok achter de deur hebben, daarom wilde ik die 35 gulden per week inzetten.
Onze Pa had in de oorlog zijn zakhorloge geruild tegen een fiets omdat hij voor de werkverschaffing  in de Hilvarenbeekse bossen moest gaan werken. Omdat hij geen fiets had en wel een horloge was dat een oplossing voor het vervoersprobleem.
Dat was hét: zakhorloges! Maar wie wil er vaders of opa’s zakhorloge aan MIJ verkopen??
Ik ging met mijn schoonbroer Frie naar de markt in Turnhout, maar ginne zakhorloge gezien totdat ik een kapotte zag liggen zonder glas, zonder wijzers en zonder opwindkroon voor jawel: 500 frangskes.
Blij gingen we naar huis, waar ik hem aan een kozijn ophing. Het begin is gemaakt!! Bij nader inzien bleek het een F.E.Roskopf te zijn!! Meteen op Maandag morgen bestelde ik een plaquette met de tekst : Horloger Jozef Lemmens Anno 1977.
Iedereen lachte ermee en ik kwam er achter dat zakhorloges sparen moeilijk is! Ik kocht steeds meer rommel en wrakken en onderdelen van Zakhorloges om er samen een complete van te maken en af en toe kwam ik in mijn budget een hele zakhorloge tegen, die meestal niet meer liep, maar ik was er blij mee en troostte mezelf met te zeggen hij heeft zijn leve lang al gelopen en is versleten, wat ik respecteerde.
De eerstvolgenden waren van de vreemdste merken zoals Gleisener, de Knock, Bickel en Girod uit Geneve en toen kwam ik een Gre Roskopf tegen met een trein achterop!! Hé, van die familie heb ik  het eerste exemplaar, dus daar ga ik mij in verdiepen.
Ik had helemaal géén verstand van zakhorloges en zeker niet van Roskopfen! Maar het liet mij niet los en het verstevigde mijn wil om er daar nog  meer van te willen. Ik werd lid van de toen opgerichte Verzamelaars Vereniging de Rikketik met hun verzamelbeurs in Utrecht!!
Ik kocht van mijn wekelijkse 35 guldens ook nieuwe onderdelen, speciaal gereedschap ,boeken en tijdschriften om er  de kneepjes van het zakhorloge vak Horloger te leren.
Ik ging er steeds meer plezier in te krijgen en ging me ook verdiepen in de gegevens van de zakhorloges zoals de merken, bouwjaar, fabrikant, land van herkomst, de cijfers in Romijns en Arabisch, de vele soorten wijzers, de materialen zoals Argentan, Zilver, verguld, koper, ijzer en goud en het geheimzinnige gekras van de reparaties binnenin! Ik maakte een verzamellijst met nummering, merk, inscripties en kenmerken. In een verzamelboek (Jozef en Roskopf) staat mijn hele archief. Daarin ook opgenomen wanneer en met wie ik op strooptocht ging.
Zo was er naast 30 jaren dorsdagen organiseren, 4x stoomdagen, 25 jaar zondags meedoen aan ploegwedstrijden door het gehele land altijd nog tijd voor de horloges. Tussendoor ook nog 20 jaar voorzitter van Mc.Cormick Club Nederland en honderden Shows en Evenementen bezocht  in binnen- en buitenland. Ik wou dat mijn zakhorloges konden praten over het lief en leed  wat de eigenaar van het zakhorloge in zijn tijd heeft meegemaakt, want aan elk zakhorloge zit een verhaal én geschiedenis. Wat te denken van mijn bodemvondsten van de watersnood in 1953 op Schouwen Duivenland waar alle boerderijen weggevaagd werden. Wat zal daar van de eigenaars van deze zakhorloges overgebleven zijn?’