Collectief wonen ouderen in de lift
Wonen op Zwartven Hooge Mierde biedt unieke kans

Februari 2025


Toen staatsecretaris Martin van Rijn in het kabinet Rutte-2 met het idee kwam om alle bejaardenhuizen in Nederland te gaan sluiten, prezen Rutte en de minister van financiën hem de hemel in vanwege de bezuiniging die het opleverde. Maar voor alle 50-plussers die hoopten in de herfst van hun leven ergens rustig en beschut te gaan wonen, kwam dit hard aan. Ouderen blijven nu langer in hun eigen, vaak te grote huis en de vereenzaming is groot. Maar niet iedereen wil achter de geraniums afwachten waardoor er ook bijzondere initiatieven ontstaan. Zo is er de LVGO (Landelijke vereniging gemeenschappelijk wonen van ouderen). Zij wijzen, bemiddelen en ondersteunen wooninitiatieven. Toen enkele jaren terug duidelijk werd dat er op de voormalige camping Zwartven in Hooge Mierde ruimte kwam voor een collectieve woonvorm, zagen een aantal inwoners een kans om dit hier te realiseren.
Een asfaltweg voert je twee kilometer de dorpskern van Hooge Mierde uit, in de richting van de Belgische grens. Vijftig jaar terug stonden hier in het voorjaar en de zomer de auto’s in rijen te wachten om via de slagboom de camping op te komen. Maar tijden veranderen en vakantiewensen evolueren. De camping op het Zwartven verpauperde en behalve enkele woningen voor (semi-) permanent wonen bleef er weinig over van de ooit florerende camping. De laatste jaren voeren buitenlandse talen de boventoon met de huisvesting van arbeidskrachten. Dat dit tijdelijk is, is bij iedereen bekend.
Maar dan wooninitiatief Het Zwartven, daarvoor gingen we in gesprek met enkele van de initiatiefnemers, zoals Nienke Erisman en Wotje van den Borne.
“De verpaupering van het Zwartven bleef ook bij de politiek niet onopgemerkt en er volgde een studie naar de toekomst van dit soort parken,” legt Nienke uit. “Vooral vanuit de Provincie vond er sturing plaats en vanuit Den Bosch werden ook (nieuwe) bijzondere woonvormen gestimuleerd. Op de locatie van het Zwartven leek daar wellicht ruimte voor.”
Maar een idee en nog geen plan hebben is één, maar om dat ook te realiseren is nog iets heel anders merkte Nienke en de andere belangstellenden waarmee ze in contact kwam.
Samen met enkele personen uit Hooge Mierde en Lage Mierde en een aantal vaste bewoners van het Zwartven zijn er ideeën uitgewisseld die steeds meer vorm kregen. Er ontstond een collectief van gelijkgestemden. Maar om samen iets op te zetten, dan moet er toch overeenstemming zijn wat je gaat doen?
“Dat klopt,” bevestigd ook Wotje.

het Zwartven verloederde in de loop der jaren, met de nieuwe initiatieven komt daar een einde aan

In het ontstane collectief werd de vorm uitgewerkt in een Visiedocument. De kern van dit document bevat termen als Duurzaam en betaalbaar wonen en leven in samenwerking met en respect voor de natuur en de maatschappij.
Zoals het plan er nu ligt gaat het om in totaal vijftien woningen (vijf koopwoningen en tien huurwoningen) op een terrein van één hectare. “We willen met zijn allen graag dichtbij de natuur gaan wonen en ook bijdragen aan de collectiviteit,” vervolgt Wotje. “Goed nabuurschap, Een hechte-, zorgdragende gemeenschap in een omgeving waarin zich iedereen prettig, erkend en gekend voelt.” “Daarbij wel de kanttekening, dat we zorg hebben voor elkaar maar elkaar niet verzorgen, daar zijn zorgprofessionals voor waar we als collectief afspraken mee kunnen maken,” vult Nienke aan. De initiatiefnemers vinden ook iets van duurzaam bodemgebruik en in verbinding staan met de natuur.
Na een voorzichtig begin met oriëntaties, gesprekken en de verkenning naar subsidiemogelijkheden kwam de initiatiefgroep stapje voor stapje verder. Maar vaak was het twee stapjes vooruit en één stapje weer terug.
“We zijn nu zover dat we de stand van zaken met iedereen willen delen,” legt Nienke uit. “We zijn bezig met de inrichting van een website en onlangs was er een bewoners informatie avond.
We zijn nu zo’n zeven jaar bezig en mede door de inzet van het collectief zijn er inmiddels al een aantal zaken bereikt. Zo ligt er nu een visiedocument en een goedgekeurd bestemmingsplan. Ook hebben we een architect gevonden en een investeerder (Ontwikkelingsmaatschappij J.A. van Gisbergen) waarmee we een convenant hebben afgesloten.
Omdat er in zo’n wooncollectief overeenstemming moet zijn over veel dingen zijn er verschillende werkgroepen actief waaronder een werkgroep die nieuwe aanmeldingen toetst. Belangstellenden die geïnteresseerd zijn kunnen dit via de mail aangeven (collectiefwonenmet@gmail.com)
Voor de vijftien woningen zijn er op dit moment dertien gegadigden, maar de initiatiefnemers zagen gaandeweg al meerdere personen afhaken, mede omdat het allemaal veel tijd vergt. “Je moet dat wel incalculeren,” beaamt Nienke. “Er kan veel gebeuren in de persoonlijke situatie van mensen waardoor hun perspectief wijzigt. Maar we hebben nu wel het vertrouwen dat we door kunnen, ook al komen er de nodige vragen (en uitdagingen) op ons af, zoals ook bleek bij het bewonersoverleg dat onlangs in Hooge Mierde plaats vond.”
Woon-collectief Het Zwartven wordt ondersteund door het bureau BIEB (bouwen in eigen beheer) en heeft de steun vanuit de gemeente en de huidige eigenaren van Zwartven.