Titel
Brug Beerseweg in Diessen wordt ‘brug 12 mei 1940’
Mei 2021
een uitsnede van het kunstwerk aan de zuidelijke brugleuning: een beeld van de brandende boerderijen op 12 mei 1940
Al ruim tachtig jaar is er een band tussen Diessen en Frankrijk, maar in de praktijk waren er geen elementen die hieraan herinnerden. Bij de inval van de Duitsers in 1940 deden twee Franse regimenten een verwoede poging om de opmars van de Duitsers te stoppen, maar elf Franse militairen moesten dat met de dood bekopen. Het was de stichting Erfgoed Diessen een doorn in het oog dat er geen enkele straat naar deze moedige actie vernoemd was, maar omdat de brug over de Reusel nu opgeknapt moet worden in verband met de reconstructie van de weg, zagen ze hun kans.
Woensdag 12 mei kreeg de brug haar nieuwe naam om de inzet van de fransen te eren: ‘De 12 mei 1940 brug’.
De brug aan de Beerseweg die over het riviertje De Reusel gaat, moest in 1940 Diessen als laatste beschermen tegen de oprukkende Duitsers. Op 12 mei 1940 waren de Nederlandse soldaten er al vertrokken, maar de Fransen wilden nog een ultieme poging doen om de Duitsers te stoppen. Maar ze hadden met hun relatief lichte bewapening geen schijn van kans en werden in enkele uren tijd teruggedreven. Er werden vier boerderijen in brand geschoten en er bleef een Franse tank bij de brug achter.
Voor Wil Vennix en de anderen van Erfgoed Diessen die zich inspanden om De Fransen het respect te geven dat ze verdienen is het een mooi moment dat de brug de naam van die bewuste dag krijgt.
Wil deed veel archiefonderzoek en kwam veel te weten over de achtergronden van de Diessense battle. “Tot aan het moment dat de Duitsers Nederland binnenvielen, ging men er hier van uit dat we neutraal zouden kunnen blijven. Daar dachten de Duitsers anders over, maar de Nederlanders waren maar slecht voorbereid op de strijd.”
Het Franse Zevende Leger lag in Noordwest-Frankrijk en trok na de Duitse inval onmiddellijk op naar België en Zuid-Nederland. De Franse troepen in Diessen behoorden tot het vierde Regiment de Dragons Portés (4.RDP), dat onder meer beschikte over lichte verkenningstanks AMR-35, en het vierde Regiment de Cuirassiers (4.RdC), dat over gevechtstanks beschikte.
De Fransen positioneerden in Diessen enkele tanks ten westen van de Reusel bij de brug aan de huidige Beerseweg. Die brug werd half opgeblazen, zodat er geen zwaar materieel meer overheen kon. Op diverse plaatsen in het dorp groeven ze schuttersputjes en langs de Reusel legden ze landmijnen. Zo hoopten ze de Duitse opmars tot staan te brengen, maar al spoedig zou blijken dat ze met hun relatief lichte bewapening niet op konden tegen de Duitse overmacht en zijn artilleriegeweld.
Daardoor werd 12 mei 1940 een bloederige Pinksterdag.
De verhalen werden door enkele Diessenaren die het bewust meemaakten, zoals Janus Schoenmakers, goed beschreven. ,,Hij schreef dan je op die dag vrijwel niemand op straat zag, enkel een persoon die naar de Fransen liep te kijken,” ontdekte Vennix. “De mensen waren bang, schreef Schoenmakers over die dag en later zou blijken dat dit niet voor niets was.”
Na het eerste schot rond half vier in de middag, brak de hel los. Aan Duitse zijde bestond de voorhoede onder meer uit de SS-eenheden die vanuit Oirschot en Middelbeers optrokken naar Diessen. De Duitsers vielen aan bij de brug, maar maakten tevens omtrekkende bewegingen. De hoge SS-officier Otto Weidinger beschreef later de Franse stellingen waar ze op stuitten:
“De vijand bood aanvankelijk hevig verzet, maar verzwakte rond 18.00 uur. De brug stond al snel in brand en de voorhoede drong rond 18.30 uur Diessen binnen.
Vanuit Erfgoed Diessen deed Ad van Doormaal onderzoek naar de gesneuvelde militairen. Hij ontdekte dat de gesneuvelde Fransen al snel ter plekke begraven werden en pas later overgebracht werden naar het kerkhof in Diessen. Door de AVG-beperkingen lukte het hem om slechts van één soldaat een neef op te sporen. Hij ontdekte wel dat er naast de herinneringen in Diessen ook op het kerkhof van Mont-Saint-Eloi een herinneringsmonument voor het vierde Régiment de Dragons Portés is.
Het herinneringselement aan de brug bestaat aan beide zijden uit een 17 meter lang element van Cortenstaal. Het verbeeldt de emblemen van de regimenten waar de soldaten onder vielen, een foto van de Franse tank die achterbleef en een foto van de vier boerderijen die die dag in brand werden geschoten. Het element is ontworpen door Ton Derks en wordt gemaakt door de firma Reijrink uit Esbeek.
Het project werd betaald door de gemeente Hilvarenbeek en de Provincie, die het koppelde aan de opknapbeurt van de N395 die binnenkort van start gaat.
Het complete verhaal over de slag om Diessen is te lezen in de laatste Hers en Geens dur Diessen.