’Ik zag de <I>witte dood<I> over me heen komen’
Jori van de Voort overleeft op nippertje lawine
ED en Trompetter Kempenland 2006
Jori van de Voort (27) uit Lage Mierde wist al lang dat er een goede engelbewaarder over zijn schouder meekijkt maar vorige week was zijn beschermstatus helemaal top toen hij in een lawine belandde en die op het nippertje overleefde. Jori werd onverwacht gegrepen door een massa vers gevallen sneeuw en werd meegezogen in een koude witte waterval. Enkele honderden meters verder kwam de lawine net zo plotseling tot stilstand als hij begonnen was. ‘Ik keek rond me heen, zag niemand en er was een oorverdovende stilte’.
Op het moment dat <I>koning winter<I> regeert gaan er weer veel wintersporters naar de sneeuw. De traditionele Alpenlanden Frankrijk en Oostenrijk scoren weer goed en ook Italië zet zich steeds nadrukkelijker op de kaart als wintersportland. Naast deze landen valt het op dat er steeds meer landen oprukken als <I>wintersport natie<I>. Vliegend naar de Bulgaarse sneeuw of een weekje goedkoop Tjechië: keus te over. Ook de Scandinavische landen zoals Zweden en Noorwegen hebben een eigen gezicht als het om wintersport gaat.
Maar net zo goed dat er veel variatie is in het aanbod van wintersportgebieden, is er ook veel verschil in de skiërs zelf. De jeugd die zich goed thuis voelt op het <I>snowboard<I> maar ook opvallend veel ouderen die zich een weekje relaxen wel kunnen veroorloven. Zo ontstaat ook al snel het verschil tussen de meer behoudende skiër en de allergrootste waaghals. Wie zich houdt aan de gebaande paden en pistes loopt nog niet al te veel risico. Anders ligt dat bij het glijden van de <I>off-pistes<I>. Jongeren gaan vaak massaal voor de kick, het kan ze niet spannend genoeg gaan, soms met alle risico’s van dien. Het skiën buiten de gebaande paden wint aan populariteit en in sommige reisgidsen wordt die mogelijkheid zelfs expliciet vermeldt. Wat er vaak niet bij staat zijn de grote risico’s die de wintersporters hierbij lopen. Ook het feit dat de reddingsdiensten voor deze waaghalzen aparte tarieven hanteren en het mag duidelijk zijn dat deze vele malen hoger zijn dan normaal.
Maar soms overkomt het noodlot je gewoon. Dan ga je voor een dagje relaxt skiën of snowboarden en als een sluipmoordenaar slaat hij toe: <I>De witte dood<I>
Slachtoffers.
Het werd al voor deze winter voorspelt: de winterperiode 2005/2006 zal een koude winter worden. In Nederland wordt dat begrip vooral afgemeten aan de ijsdikte maar in de Alpenlanden ligt dat duidelijk anders. De sneeuwdikte wordt op tal van internetsites vermeld en er zijn zelfs speciale sneeuwweerberichten. De nieuwsberichten van zowel de schrijvende als de filmende pers berichtten ook deze winter al meerdere malen over slachtoffers in de sneeuw. Veelal gegrepen door een lawine en meegesleurd naar een alles verdrukkende koude massa. Eenmaal onder de sneeuw heb je weinig kans om het te overleven, ook al circuleren er tips om je lichaamsmassa zo groot mogelijk te maken om enige ruimte voor zuurstof te scheppen. Maar het aantal <I>survivers<I> dat het verhaal van een lawine kan navertellen is dun gezaaid, Jori van de Voort kan het wel. Hij trof het beter dan de Fransman die enkele weken eerde in hetzelfde gebied in een lawine kwam en overleed. Saillant detail daarbij: de lawine van de Fransman was vier maal kleiner dan die van de Nederlander
’Ik was samen met Yordi Reinhardt, een van mijn vrienden, afgereisd voor een weekje Frankrijk. Midden in de Franse Alpen, in Corbier om precies te zijn, heeft Johan Paridaans, een andere vriend van mij, een bar-restaurantje. We konden bij hem logeren en als tegenprestatie werkten we elke dag een aantal uren in zijn horeca gelegenheid met de lieflijke naam <I>La Fontaine de L’Ours<I>. Doordat we Johan meehielpen hield hij tijd over om overdag met ons te gaan skiën. Dat was helemaal top. Hij kent het hele gebied van <I>Les Sybelles<I>, waar Corbier bij behoort, op zijn duimpje en de mooiste plekjes weet hij moeiteloos te vinden. Een Australiër en een Nederlandse die bij hem werkt gingen ook met ons mee en een prachtige dag lachte ons toe. De zon scheen aan een strakblauwe hemel, er was kort tevoren een flink pak sneeuw gevallen, kortom alle omstandigheden om te skiën en te snowboarden waren top. Tot op dat ene moment….’
Als Jori van de Voort weer terug in Nederland het verhaal vertelt beleefd hij het weer opnieuw. Weer hoort hij een diep gerommel alsof een monster hem op de hielen zit en weer voelt hij de opspattende sneeuwvlokken om zich heen.
‘We waren met zijn vijven en we moesten flink aanpoten om Johan bij te houden. Hij was op zijn ski’s net iets sneller dan Yordie en ik op onze snowboards,’ zo vertelt Jori vanuit zijn luie stoel in Lage Mierde. ‘We gingen op een gegeven moment zo hard dat we er geen erg in hadden dat Tom Brunnegreef en Fannie Verhorevoort die bij ons waren, iets achter gebleven waren. Ikzelf was een tiental meters voor Yordi uit toen ik een rood net rechts van me zag. Johan was er langs gegaan en vervolgde over een bergrug zijn route. Ik had waarschijnlijk net iets teveel snelheid waardoor ik tegen het rode net aankwam. Meteen toen ik probeerde te corrigeren om terug op de bergkam te komen, voelde ik de sneeuw onder me wegschuiven. Ik had géén tijd om te handelen of om zelfs maar te denken. Wat er vervolgens gebeurde, voltrok zich in een <I>split second<I>’.
Jori voelde dat hij werd meegezogen in een geraas van een massa sneeuw, een lawine die hij zelf veroorzaakt had. Even probeerde hij zich nog schrap te zetten maar hij merkte dat hij niets kon doen om zijn noodlot te ontlopen. Na enkele ogenblikken werd het stil om hem heen, ijzig stil. Jori probeerde zich te verroeren, maar hij merkte dat dit nauwelijks kon want hij zat tot aan zijn schouders in de sneeuw.
‘Ik wist totaal niet wat te denken op dat moment, had eigenlijk nog niet eens door wat er precies gebeurd was. Tot ik Yordi van een afstand zag zwaaien. Ik hoorde hem iets roepen, maar de afstand was te groot om hem te verstaan’.
Yordi Reinhardt was zich doodgeschrokken toen vlak voor hem zijn vriend meegezogen werd in een lawine van sneeuw. Tal van scenario’s flitsten door zijn hoofd en meteen nadat het stil werd had hij zijn mobieltje al in zijn handen om 112 te bellen. In zijn beste Frans kreeg hij uitgelegd wat er aan de hand was, waarna de hulpverlening snel op gang kwam. Yordi: ‘De eerste mensen van de hulpdienst arriveerden al na twee minuten. Die moeten ergens in de buurt geweest zijn, dat was ons geluk.’
Toen de hulpdiensten arriveerden hadden ze in eerste instantie heel wat moeite om Jori zo’n zestig meter lager te bereiken. Nadat hij uitgegraven was uit de sneeuw – ook zijn snowboard werd gevonden op zo’n twee meter diepte- werd hij gestabiliseerd op een brancard. Het was de Nederlandsers snel duidelijk dat de Franse redders hun taak professioneel uitvoerden maar desondanks hadden ze veel moeite om de klus te klaren.
‘Meerder malen hoorden we hen de vergelijking maken met de lawine eerder dit jaar in ditzelfde gebied. Een van hun landgenoten had dat niet overleefd en ze bleven maar vergelijken en herhalen hoeveel geluk wij hadden gehad,’ zegt Jori.
Dat hij veel geluk heeft gehad dat hij dit avontuur kan navertellen is Jori Van de Voort inmiddels ook duidelijk. Na een bezoek aan een artsenpost bleek dat hij zelfs niets gebroken had, enkel een aantal gewrichtsbanden waren behoorlijk opgerekt.
‘Raar is dat maar je gaat ineens veel dingen anders zien,’ zegt Jori. Datzelfde geluid kwam ook van Johan Paridaans die zijn maten meenam voor een dagje ontspannen skiën. Hij neemt zich voor om zijn gasten nog meer te waarschuwen voor alle gevaren die er zijn. ‘Skiën en snowboarden is een mooie sport en als je geen gekke dingen doet is het veilig. In dit geval raakte Jori door omstandigheden buiten de aangegeven piste met alle gevolgen van dien. Gelukkig kan hij het navertellen maar helaas loopt het ook ooit anders af.
Weer terug in Nederland speelt er zich op de meest onverwachte momenten nog die film af in het hoofd van Jori van de Voort. Een zwaar gerommel, opspattende sneeuw en dan weer die stilte. ‘Ik had geen tijd om angst te hebben maar later kreeg ik toch wel de bibbers. Ik vraag me af hoe het is om ooit weer op mijn snowboard te staan. Ik zal het wel voorzichtig aan doen en steeds kiezen voor de meest veilige route.’
De meest veilige route was tot nu toe niet altijd de routen van Jori van de Voort maar soms is er een schokeffect nodig om een verandering te weeg te brengen….
Jori van de Voort keerde uiteindelijk weer veilig terug naar Lage Mierde. Hij werd in 2009 voor het eerst vader en besloot het toen maar wat rustiger aan te gaan doen.
HW