Koeienmuseum onverwachte ontmoeting
In mei 2015 fietste ik met mijn vier broers de route van de Friesche Elfsteden. Het was een vervolg in ons voornemen om elke twee jaar gezamenlijk iets te ondernemen. Voor wat de Elfstedenroute betreft was het een hernieuwde kennismaking. Ik schaatste de route grotendeels in 1997 en 2012 en fietste hem samen met Jan Hermans in 1995 (de tourversie op tweede pinksterdag, de route is dan 235 km)
Na de auto's bij het startpunt in Bolsward geparkeerd te hebben, begonnen we aan onze eerste etappe: via Harlingen en Franeker naar Dokkum. We kwamen al snel door Witmarsum waar Peer zijn dienstmaat woont en waar we samen in 1997 voorafgaand aan dé tocht overnachtten. Hij was echter niet thuis. Met de wind schuin van voren ging het verder, de kale Friesche vlakte in.
Op het moment dat Dokkum al in zicht was, kwamen we langs een boerderij waar afbeeldingen van koeien langs een huis stonden. Tegen het huis hing een bordje: museum. We stopten en wat twijfelend reden we achterom. We zagen een gesloten deur, door het glas zagen we binnen tal van attributen. Ik voelde aan de deur: die bleek niet op slot te zijn. Omdat het binnen donker was twijfelden we. We trokken de stoute schoenen aan en gingen toch maar naar binnen. Daar stonden we wat onwennig rond te kijken. Overal keken koeien ons aan (posters, foto s en miniatuur exemplaren). Door de hele ruimte stonden ook tal van attributen die met koeien te maken hebben, zoals melkapparatuur en melkbussen. Omdat er niemand aanwezig was voelden we ons als vreemden in een vreemd pakhuis. Toen klonk er gestommel en zagen we iemand van de trap komen Een vijftiger, de haren enigszins verward, kwam op ons af en begroette ons enthousiast. Hij vroeg of hij ons rond mocht leiden in zijn museum. Nou ja, als je dat aan vier boerenzonen vraagt....
Enthousiast begon hij te vertellen hoe hij zijn koeienmuseum ooit was gestart, nadat hij door een ongeval zelf geen boer had kunnen worden. Hij was alles wat met koeien te maken heeft, gaan verzamelen, en alles is bij hem ook werkelijk alles. Behalve de koeien zelf dan.
Hij had koeienknuffels in alle maten en soorten, klompen en hangertjes, posters en beeldjes. Kalenders en kleding. Hij had ook hele prijzenkasten vol met medailles e.d. van stamboek-wedstrijden. Hij bleek zelfs in het bezit te zijn van het gehele archief van wat ooit het Friesche rundvee stamboek was. Het museum besloeg op de begane grond de helft van de woonboerderij waar hij nog met zijn moeder woonde. We kwamen werkelijk ogen en oren tekort, ook toen hij uitleg gaf over de ontwikkeling en veredeling van de Nederlandse en later wereldwijd de koeienrassen.
Na zo n drie kwartier hadden we het idee dat we genoeg gezien hadden. We moesten nog zo n tien kilometer naar het overnachtingsadres fietsen dus....
'Maar nee', zei de man. ' jullie hebben het boven nog niet gezien. Boven? Is er nog meer dan? Goed nu we er toch waren maar even naar boven toe. Daar kwamen we in een ruimte waar de man rietjes opgeslagen had die gebruikt waren bij de inseminatie van koeien. Hij had ze gerangschikt per stier en elke stier had in een vakje met een omtrek van 5x5 cm ruimte om zo n 150 rietjes te hebben. Op onze vraag hoe hij hier aan kwam, vertelde hij dat Ki- medewerkers uit de hele provincie hun gebruikte materiaal naar hem brachten. Zo had hij behalve de totale erfenis van het rundveestamboek, ook die van de ki- stations in zijn bezit. Als boerenzonen zijn we natuurlijk wel wat gewend, maar nu keken we elkaar toch even vragend en met een opgetrokken wenkbrauwen aan. Sloeg de man hier niet een beetje door? Hij bleek de rietjes ook allemaal te registreren in schriften en hield zo de dekking -geschiedenis van alle fokstieren in de provincie bij. Daar had hij ook weer hele stamboomlijnen van de meest succesvolle stieren bij uitgewerkt. Dat dan weer wel...
Na 1,5 uur stonden we met rode oren weer buiten. Dit moesten we even laten bezinken. Op de eerste verdieping waren er na die eerste nog twee kamers vol met kasten en daarin Rietjes.
Fiets je ook eens de Elfstedenroute en ben je bijna in Dokkum? Kijk dan eens binnen bij de Loeiende koe. De eigenaar was al te gast bij tv programma's zoals showroom en Man bijt hond....nu ook in de belangstelling bij de four brothers....
De loeiende koe. Museum voor library and art Opgezet en Gerund door Jan Heeringa
Fenneweg 22 Hantumerbuiten Tel 0519571251