Brief na 77 jaar boven water
Laatste levensteken Stanny van de Ende
december 2017
Stanny vd Ende uit Bladel verdedigde in mei 1940 de landsgrenzen om de neutraliteit van NL te waarborgen. Toen hij op de vlucht moest kwam hij met veel anderen op het strand van Duinkerken vast te zitten. Er werden vrachschepen, zoals Le Pavon, geregeld om de militairen in veiligheid te brengen. Ter hoogte van Le Havre werd het schip gebombardeerd. Op dat moment zat Piet van Geel langs vd Ende in een kleine ruimte, opeengepakt met veel andere vluchters.
In het Oorlogsmuseum De Bewogen Jaren in Hooge Mierde vond afgelopen week een bijzondere ontmoeting plaats. De drie kinderen van Piet van Geel uit Nieuw Vossemeer kregen een teken uit de oorlogsperiode van hun vader. De brief die Piet aan de ouders van zijn vermiste vriend van toen, Stanny van de Ende uit Bladel schreef, is daar het enige spoor van Stanny. In zijn brief vertelt Piet hoe hij zijn vriend kwijt raakte op het schip Le Pavon, dat in mei 1940 in Duinkerken gebombardeerd werd. De familie van de Ende zag Stanny nooit meer, de brief van Van Geel is het laatste en tot nu toe enige spoor.
,,Vader praatte nooit over wat er in de oorlog gebeurde,” zegt Ellie Stoffelen-Van Geel. ,,Als het gesprek ook maar in de buurt van de oorlog kwam, werd hij emotioneel. Daardoor wisten wij nooit wat er zich in 1940 afspeelde.”
Piet van Geel nam in 2004 zijn verhaal mee het graf in, toen hij op 85-jarige leeftijd overleed. Voor zijn drie kinderen was dat onbevredigend omdat ze wisten dat er een hoofdstuk onbeschreven bleef. ,,Nu zien we zijn brief van juni 1940 aan de ouders van zijn vriend Stanny van de Ende. Hij beschrijft wat er gebeurde toen het schip gebombardeerd werd, na de vlucht uit Duinkerken. Uit de brief is op te maken dat hij niet weet wat er nadien met Stanny gebeurd is.” ,,Stanny was de broer van mijn vader Dré,” zegt Stan van den ende (57) uit Eersel. Oom Stanny was 21 jaar toen hij in 1940 de landsgrenzen verdedigde en mee op de vlucht sloeg. Wij wisten als familie wel dat hij betrokken was bij het gezopnken schip, maar omdat zijn lichaam nooit gevonden was, bleef er altijd hoop. Het familiedrama werd compleet toen een broer van Stanny, een andere oom van ons, hem ging zoeken en daarbij longontsteking opliep, en ook overleed.” Voor Stan, Trees, Ans, Riek en Lilly van den Ende was de ontmoeting met de kinderen van Geel een bijzonder moment. ,,De brief van Piet van Geel kwam boven water toen onze pa overleed,” zegt Stan. ,,Hij had hem steeds bewaard, wij hebben de brief aan museum De Bewogen jaren gegeven.” ,,Wij hadden de brief al een poos in bezit,” legt John Meulenbroeks van het museum uit. ,,Wij kenden de familie van Piet van Geel echter niet. Tot er vorig jaar een bezoeker uit Nieuw Vossemeer hier op bezoek was. Die legde de link.”
De familieleden van de twee vroegere oorlogskameraden hebben elkaar heel wat te vertellen. ,,Vader had een litteken op zijn knie, dat moet hij bij het bombardement op het schip opgelopen hebben,” zegt Ellie van Geel. In zijn brief doet vader Piet de verwonding uit de doeken. ,,Niets, echt niets heeft hij over zijn oorlogstijd aan ons verteld. Natuurlijk was het al jaren voorbij toen wij opgroeiden, het enige dat wij weten is dat hij soms nachtmerries had en dan gillend wakker werd.”
de families Van Geel en van de Ende bekijken de laatste brief van Piet van Geel uit juni 1940