LOG geen gelopen koers
Kempenaer dec 2009
Inwoners beginnen zich grote zorgen te maken
Nu de inlichting van het Landbouw Ontwikkelgebied (LOG) Hulsel-Bladel-Netersel dichterbij komt reageren inwoners van die dorpen verontrust. Afgelopen weken werd er een actie- en een werkgroep opgericht en op een tumultueuze informatieavond in Netersel liep de spanning hoog op. Corien Snijder uit Netersel is de nieuwe voorzitter van de werkgroep die de belangen van Hulsel-Bladel en Netersel vertegenwoordigt, Sjef van der Heijden uit Lage Mierde is strijdlustiger en bewaakt de belangen van de actiegroep Lage Mierde mee omdat ook daar een deel van het gebied komt.
Intussen putten de bestuurders zich uit om alsnog de eerder verzwegen informatie te geven terwijl de lokale politiek zich drukt. Zij zaten dicht bij het besluitvormingsproces van de herinrichting van het platteland en ook zij verzuimden om hun achterban erbij te betrekken en te informeren.
<I>In Brazilië worden oerwouden gekapt om soja ver verbouwen. In Nederland eten de varkens de soja op waarna 80% van het vlees weer geëxporteerd wordt. Buitenlandse arbeidskrachten vinden emplooy in de sector die nog heel lief intensieve veehouderij heet. Wat achterblijft is de rommel. De mest, de stank en het fijnstof. En niet te vergeten de golfplaten. Grote varkensstallen met duizenden dieren.<I>
Het zou zo een promo van de partij van de dieren kunnen zijn als het geen realiteit was in hartje Kempen.
Werkelijkheid
De ruimte in Nederland is schaars en vraagt om een goede indeling. Voeg daar nog eens de wens uit de laatste varkenspest periode bij om de intensieve veehouderij te concentreren in gesloten gebieden en de term LOG is geboren. Hilvarenbeek kreeg een gebied en meer oostelijk kwam er een in Gemert-Bakel. In de Kempen viel het oog op een gebied tussen de zaligheden Hulsel, Netersel en Bladel (ook al is deze laatste geen zaligheid). Een mooi open gebied waar de trekvogels graag fourageren op hun trek naar het zuiden. Ook het gebied waar een eenzame eik de takken nog fier verheft en een plaats waar je de ruimte nog voelt. Smalle wegen verbinden de kernen, de schooljeugd joelt over het fietspad tussen Hulsel en Bladel naar school. Het leven in de Kempen anno 2009 maar het schrikbeeld is anders,’ zegt Corien Snijder. Echt anders.
‘De bedoeling van de reconstructie en het aanleggen van de LOG’s is om boerenbedrijven die in de knel zitten te helpen. Een bedrijf dat tegen een dorpskern of natuurgebied ligt kan een last zijn voor de omgeving. Het lijkt dan logisch om dat te verplaatsen naar een gebied waar minder hinder is.
Het lijkt logisch maar in de praktijk zien we iets anders.’
Varkensindustrie
Maar wat is dan de praktijk?
Snijder: ‘Er is op dit moment niet bekend of er bedrijven uit de regio in beeld zijn om naar dit LOG te verhuizen. We hebben de wethouders van Reusel en Bladel hiernaar gevraagd maar het antwoord hebben ze niet. Op veel andere vragen hebben we overigens ook het antwoord niet. De huidige wethouders verwijzen naar hun voorgangers maar zij zijn op dit moment wel verantwoordelijk. Als zij geen antwoorden kunnen geven wie kan het dan wel? We hebben nu het vermoeden dat het om industriëlen of vermogende ondernemers gaat die hier hun geld komen parkeren. Maar dan wel ten koste van onze mooie open ruimte en onze zuivere lucht.’
Sjef van der Heijden uit Lage Mierde heeft uitgemeten dat hij 22 meter van het nieuwe LOG af woont. Hij vindt het onbegrijpelijk hoe zo’n gebiedsaanwijzing plaats kon vinden zonder de direct betrokkenen daar actief over te informeren. ‘Als er elders in de gemeente ook maar één boom gekapt wordt of er wordt een garage gebouwd, dan wordt iedereen daarop geattendeerd. Nu vindt er zo’n belangrijke gebiedswijziging plaats en we moeten de informatie maar ergens tussen de regeltjes door zien te vinden. Ik heb nooit ook maar één brief gehad die mij hierop attent maakte.’
De Lage Mierdse vrachtwagenchauffeur erkent dat hij het formeel gezien had kunnen weten. Toen de gebiedsaanwijzing enkele jaren terug plaats vond heeft dit volgens de regels der wet gepubliceerd gestaan. ‘Je kunt zeggen dat we met zijn allen hebben zitten slapen,’ zegt hij. Dat neemt niet weg dat we nu niets kunnen doen. De gemeente heeft wel degelijk een informatieplicht naar haar burgers.’
Eerder dit jaar berichtte minister Gerda Verburg als landbouwminister de Tweede kamer over de kwestie van de concentratie in de landbouw. ‘Er is voor megabedrijven alleen ruimte als men er in slaagt het in te passen naar de wensen van de samenleving,’ zo verwoordde zij haar standpunt in een brief.
‘We kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat er willens en wetens getracht is om de informatie van de burgers weg te houden.’ Zegt Corien Snijder. ‘Als er al eens zaken werden gepubliceerd dan was heel toevallig net in de vakantieperiode. Alle boeren zijn persoonlijk aangeschreven, waarom niet alle burgers? Hierdoor ontstaat er een sfeer van wantrouwen en dat is jammer. Het is een gemiste kans.’
De provincie Noord Brabant erkent het gebrek aan informatie overigens en wil nu in twee extra bijeenkomsten extra informatie gaan geven over de LOG’s. De bijeenkomsten zijn op 15 december (Eersel) en 16 december in Uden. Snijder laat weten dat deze kans zeker aangegrepen wordt.
‘We werken nu ook aan het formuleren van onze doelstelling en daarnaast gaan we een enquête uitzetten bij de politieke partijen in Reusel en Bladel. Nu de verkiezingen voor de deur staan kunnen we ze er meteen op afrekenen.’
Volgens de nieuwe voorzitter van de werkgroep LOG Hulsel-Bladel wordt er door de overheid veel te veel vast gehouden aan de technische mogelijkheden in de landbouw. ‘Luchtwassers moeten de uitstoot beperken, mogelijk geldt dat voor de geur, zeker niet voor het fijnstof. De luchtwassers zijn nog steeds niet gecertificeerd en bij bedrijven waar ze geïnstalleerd zijn werken ze niet afdoende. Daarnaast blijken de boeren bij controles massaal de apparaten gewoon niet in werking te hebben omdat het hen veel energie en daarom geld kost. Gemeenten en provincie hebben het over een leefbaar Brabant maar wat ons betreft moet dat in alle onderdelen terug te zien zijn. Het kan niet zo zijn dat Brabant op de ene plaats leefbaar is en op de andere plek helemaal niet.’
Megatrucks
Een ander bezwaar is de verkeersdruk op de lokale wegen. Wethouder Jan van de Sande uit Reusel-De Mierden maakte zich niet erg geliefd met de berekeningen die hij achterop een bierviltje maakte. Hij kwam tot zo’n acht verkeersbewegingen per bedrijf, de werkgroep kwam met eigen berekeningen tot het tienvoudige en meer.
Sjef van der Heijden: ‘vergeet niet hoe groot die vrachtwagens zijn. Het gaat niet alleen om aan- en afvoer van de dieren, ook om het voer en de mest. Wie gaat het betalen als de wegen kapot gereden worden?’
De gemeentes Bladel en Reusel-De Mierden denken de verkeershinder te kunnen beperken door de laatste zandwegen in het gebied te gaan verharden. Sjef van der Heijden merkt op dat dit verkeer dan eerst wel tot aan die wegen moet komen. ‘Wegen als de Neterselsedijk zijn daar niet op berekend,’ voorspelt hij.
Intussen zijn de gemeenten gestart met <I>keukentafelgesprekken<I> waarbij gecheckt wordt wat de bewoners in dit gebied willen in de toekomst. Willen ze er tussen de oprukkende stallen zelf blijven wonen of willen ze hun onroerend goed te gelde maken en elders verder gaan?
Vanuit de provincie zijn twee dure economen aangesteld die de invulling van het gebied moeten versnellen. Vanuit de lokale politiek klonk er gemor omdat de twee betrokken gemeenten voor een deel deze dure jongens moeten betalen. De PvdA in Reusel-De Mierden is er voorstander van dat de kosten van deze twee heren afgewenteld wordt op de nieuwe gebruikers in het gebied maar zekerheid is daar nog niet over.
Waar wel zekerheid over is, is dat de toekomstige eigenaren niet zelf bij hun bedrijf hoeven te gaan wonen. Ze kunnen in de leegkomende of nieuwe woningen bij de bedrijven hun werknemers huisvesten, waar die ook vandaan komen.
Corien Snijder hierover: ‘Als die toezegging er zou komen dat de eigenaar erbij woont zou dat betekenen dat elke ondernemer maximaal één bedrijf kan starten. Het is ons schrikbeeld dat straks twee of drie ondernemers alles in handen krijgen.’