’Nu hebben ze onzen Lieve Heer ook nog aan d’n dijk gezet’
Kruistocht door de Kempen
Trompetter Kempenland 2007
In Reusel heerst beroering door de verplaatsing van een kruisbeeld. Wat op het eerste oog een simpele verplaatsing van een gedateerd object leek, groeide al snel uit tot een bewogen reis van een bijzonder beeld. Uit nader onderzoek bleek dat het beeld al eerder verplaatst was, waarna het ook nog sneuvelde tijdens een harde storm. Het beeld lag aan gruzelementen waarna een plaatselijk kunstenaar een nieuwe Jesus aan het kruis nagelde. Afgelopen week dook het oorspronkelijke beeld weer op, net toen bekend werd dat het kruis naar een nieuwe statie zou verhuizen.
Joan Jansen uit Reusel (80) is kenner van natuur en cultuur en zijn verhalen zijn tot ver buiten de kempen bekend. Een aantal jaren legde hij nog een aantal verhalen op CD vast om ze niet in vergetelheid te laten geraken. Eerder schreef hij ook al verhalen voor de heemkunde en plaatselijke toneelverenigingen. Toen afgelopen week duidelijk werd dat het kruisbeeld op de grens van Bladel en Reusel verplaatst ging worden dook Jansen in zijn archieven en diepte daar een onvervalst epos op.
Niet gewijd
’Het begon al kort nadat het kruisbeeld geplaatst werd,’ zo legt Jansen uit. ‘toen het kruisbeeld op de hoek van Wilhelminalaan en Beukenlaan in Reusel kwam te staan, werd verzuimd om het in te wijden. De toenmalige deken Verstappen had er niet bij stil gestaan en toen de tijd verstreek ebde de vragen daarover weg. Toen later pastoor van Mierop aantrad trok deze zich het niet-gewijde kruis aan en op een avond trok hij met emmer en wijwaterkwast te velde. Zonder publiek deed hij wat zijn voorgangers nagelaten hadden en met zijn zegen begon het kruis aan een tweede leven.
Intussen was het beeld ingesloten geraakt door oprukende bebouwing. Met name de industrie rukte op, ook in Reusel. Aan de Wilhelminalaan verrees een grote moderne sigarenfabriek: De Willem II. Maar al tijdens de opening van dit nieuwe gebouw zat het directeur Kersten niet lekker dat het kruisbeeld met daarop het stenen lichaam van Jezus, met zijn rug naar de fabriek stond. Kersten richtte zich tot het gemeentebestuur en kreeg gedaan dat het beeld verplaatst werd: naar de doorgaande weg in de richting van Bladel
Jesus op d’n Dijk
De Bladelnaren, door de Reuselsen smalend <I>Blaalse Wendbuilen<I> genoemd, zagen met enig leedvermaak het kruis hun kant uit komen. <I>Nu hebben ze Jesus ook nog aan d’n dijk gezet<I> waren volgens Joan Jansen veelgehoorde opmerkingen uit die tijd.
Kort na de verplaatsing waaide het weer eens hard in de richting van Bladel, zo hard zelfs dat Jezus met kruis en al tegen de vlakte ging. Het stenen beeld lag aan gruzelementen,wat de Reuselnaren toch wel zeer deed. Op het gemeentehuis werd een van de ambtenaren, van wie kunstzinnige vaardigheden werden verondersteld, vrijgemaakt en hij mocht zich wijden aan het ontwerpen van een nieuw lichaam voor het kruis. Het was deze Peer Vosters die besloot dat het nieuwe lichaam niet van steen maar van hout moest worden. Mocht het kruis nog eens omwaaien, dan zou er minder risico zijn dat het brak.
Nadat het kruis weer op zijn plaats stond, keek het weer uit over het verkeer tussen Reusel en Bladel. Met name voor de vele fietsers werd het een markant punt omdat het de scheiding tussen deze twee kempische dorpen markeert.
Maar de vooruitgang is niet te stoppen. Bladel heeft een mooi industrieterrein en Reusel wil dit ook. Aan de westzijde gaat hierdoor de industrie oprukken waardoor het beeld opnieuw in de knel dreigt te komen. Het was voor het gemeentebestuur van Reusel-De Mierden opnieuw reden om de verantwoordelijkheid te nemen en de kunstcommissie kreeg de opdracht om een nieuwe locatie te zoeken. Na de nodige vergaderingen leek het kruispunt Luther-Beleven, waar een toeristisch fietspad begint, de meest geschikte plek. Klein detail: het beeld verlaat hiermee wel Reusel.
Devotie in een achtertuin
Intussen heerst er op een ander plekje in de Kempen een serene rust. In een achtertuin van een modale woning in Middelbeers staat een gebarsten corpus prominent in de tuin. Het blijkt het oorspronkelijke beeld van het Reuselse kruis te zijn. Nadat het kapot was gevallen was Jezus aan de straat gezet, oud Reuselnaar Jan Moeskops zag er wel iets in en nam het mee naar zijn woning in Middelbeers.
Joan Jansen krabt eens op zijn hoofd. De verhalen schieten door hem heen, hij zou er zo weer een cd van vol kunnen vertellen. In 1999 beschreef hij al eens het bijzondere verhaal van het Reuselse kruis, niet vermoedend dat er nog een episode achteraan zou komen. ‘Toch wel zonde dat we het in Reusel straks kwijt zijn,’ mijmert hij. ‘O, niet dat ik het die Hooge Mierdenaren niet gun. We zijn al één gemeente. Maar toch…’Jansen houdt het erbij dat er sprake is van emotionele waarde, vooral bij de oudere inwoners. ‘maar ja, ook hier zal het wel zo zijn dat de vooruitgang niet te stoppen is, ‘ zucht hij.
In 2008 eindigde de zoektocht van het kruis doordat het een definitief plaatse kreeg op de hoek van de Lange Dijk en Willekenslaan te Reusel
HW