Bijenvolk zonder koningin
Janske Antonis doorbreekt mannen heerschappij
Lage Mierde – Het laatste schot, een pijl zoeft in de richting van de roos waar het cijfer vijf staat. Raak. Met een ferme zwaai gooit Janske Antonis (25) haar kruisboog aan de kant en valt haar vriend Dirk Boerenkamp om zijn hals. Zij, en niemand anders, is de nieuwe koning van het Ambrosiusgilde in Lage Mierde. Zij slaagde erin om alle mannen en twee andere vrouwen te verslaan. Haar vriend Dirk was tot op het laatste moment haar grootste concurrent maar in de ultieme barrage is zij het meest trefzeker.
Het gildekwartier Oirschot kreeg zo de eerste vrouwelijke Koning. Van een Koningin wordt nog niet gesproken, er wordt vooral in mannelijke termen gebracht, ook bij de Ambrosiërs. Maar brengt het ultieme schot van Janske Antonis geen ommekeer met zich mee. Is het een teken dat de vrouwen de macht gaan grijpen in gildenland? Aan de Naaldakker in Lage Mierde is het pleit voor de komende drie jaar beslecht. Dirk droeg de koningsmantel van 2002 tot 2005, nu hangt het kledingstuk drie jaar in Janske haar deel van de kledingkast.
Het leven van Janske Antonis (25) speelt zich voor een groot deel in de buitenlucht af, als hovenier is het Hollands glorie bij een Kempisch tuinders bedrijf. Er zijn maar weinig dingen waar ze haar neus voor ophaalt, geen klus is te zwaar of Janske pakt het aan. Spittend, snoeiend, schoffelend, vaardig met alle machines.
Boter en koeien
Haar reputatie heeft ze inmiddels ook gevestigd bij alle boeren in haar geboortedorp Hulsel. Daar vindt één maal per jaar de ultieme krachtmeting plaats bij het kampioenschap handmelken. Welke boer heeft de meeste kracht in zijn knuisten, wie heeft er het beste gevoel op de melkkruk.
Janske draait al jarenlang in de top-drie van alle boeren, bij de dames is ze eenzame klasse. Afgelopen jaar was er slechts één Hulselse boer die het beter kon, op dinsdag 7 oktober draaft Berta-2 weer op tijdens de Hulselse kermis, koperblonde Janske is er al weer klaar voor.
Ook bij het Amrosiusgilde in Lage Mierde weten ze de kwaliteiten van Janske op waarde te schatten, Dirk Boerenkamp in het bijzonder. Toen hij zelf zes jaar terug onverwacht de Koningstitel greep ging hij op zoek naar een prinses om bij de gildedagen aan zijn zijde te staan. Hij ontmoette Janske en het klikte dermate goed tussen hen tweeën dat ze samen een paar werden, inmiddels wonen ze al enige tijd samen.
Nee, dan de wedstrijd om de Mierdse koningsmantel van afgelopen week. Alle schutters kregen er op het schietterrein aan het Vloeieind twaalf pijlen te schieten, met de handboog op het doel. Janske had in het begin één misser maar toen na twaalf ronden de stand opgemaakt werd bleek deze misser haar niet fataal. Sterker nog, samen met haar eigen Dirk voerde ze de ranglijst aan waardoor een barrage nodig was. In de barrage over drie pijlen voelde ze de zenuwen door haar keel gieren. Dirk, die ogenschijnlijk rustiger was miste echter al zijn eerste pijl. Janske kon door de extra spanning ook de juiste concentratie vasthouden en maakte geen enkele fout. Toen ook haar derde en laatste schot de roos trof leek het wel of iedereen juichte. De boog vloog met een zwaai aan de kant en ze viel de nummer twee in zijn sterke armen.
Koningsmantel
Janske is inmiddels weer aan het werk als hovenier, veel klanten herkennen in haar de nieuwbakken Koning. Als er binnenkort weer gildedagen plaats vinden en de Koningen gaan onderling schieten om het Koningskruis, zal het nooit meer zijn zoals voorheen: er zal de komende drie jaar één vrouw in hun midden zijn. In 2011 is er een kringgildendag in haar geboortedorp Hulsel: ze ziet er nu al naar uit.
Als nieuwe Koning moet ze ook een eigen zilveren schild laten maken, over het ontwerp denkt ze nog na. ‘In ieder geval iets met planten,’ zo laat ze weten. ‘Wellicht een soort van boomblaadje’.
Of haar overwinning een nieuwe trend zet? Ze haalt haar schouders op, weet het niet. Dat ze de nieuwe titel als Koning gaat dragen en niet die van Koningin neemt ze gelaten ter kennisgeving aan.
Een Koning der Ambrosiërs, patroonheilige van het bijenvolk. Het bijenvolk dat ook als ijverig te boek staat en dat ook een Koninklijke in hun midden heeft: maar dan altijd de Koningin. Een mooi contrast.
In 2009 is Janske met haar prins getrouwd.
HW