Buffelboerderij werd voor Ton en Carola ultieme uitdaging
Hilverbode mei 2015
In 2007 kochten Ton en Carola Kluitmans een oude boerderij aan de rand van de Beekse kom, op het ardes Hoogspul 1, later naam gegeven als Bolakker 22. Ze hadden daarvoor hun woning aan de Wouwerdries al zó vaak verbouwd, dat er niets meer te verspijkeren viel. Bij de oude boerderij van Ketelaars lagen de lat hoger en de horizon verder. Het werd een uitdaging die veel van hen vergde, maar uiteindelijk ook veel opleverde.
‘Ton zou voor de constructie en het plan buiten zorgen, ik kreeg de vrije hand voor de indeling en inrichting binnen,’ kijkt Carola terug.
Als ze nu beiden aan de 4,75 meter lange eiken tafel zitten, blijven daar nog tien stoelen leeg. Het is een van de weinige extra’s aan het interieur, dat vooral opvalt door de enorme ruimte en het ontbreken van overbodig meubilair.
‘In 2007 zaten we op een keerpunt,’ blikt Ton terug. ‘Onze handen jeukten, maar we hadden niets meer te klussen. Toen deze boerderij te koop kwam, hapten we snel toe. We hadden daarbij het geluk dat de makelaar met één telefoontje onze vorige woning verkocht. Hij had er zelfs nog geen foto van gemaakt. Wisten wij veel dat het een jaar later crisis zou worden…’
Aan de Bolakker 22, later opnieuw omgedoopt tot Alidapad 1 en 3, troffen Ton en Carola veel aan. Op 1400 meter grond wilden ze twee woningen realiseren: 600 kuub in het originele woonhuis en 1200 in het stalgedeelte. Het woongedeelte in de boerderij was nog in 1992 vernieuwd, maar hun blik was vooral op inpandige stallen en schuur gericht. Daar wilden ze hun eigen nieuwe woning van maken.
Carola: ‘toen we met onze dochter de eerste keer binnen kwamen riep zij: hier wil je nog geen buffel laten schijten.’ Het was er zo maar ineens uit. Voor ons was het duidelijk; dit wordt onze buffelboerderij.’Ton: We begonnen buiten met het 1,5 meter hoge gras te maaien, pas na een jaar hadden we de bouwvergunning en konden we verder. We troffen oude gierkelders, met de stront er nog in. Zo’n 100 kuub nat stro lag er te stinken en je keek zo door de muren en het dak naar buiten. Maar daar keken we beiden doorheen, niet alleen letterlijk. Ik kreeg via een voormalige bewoner een foto van de boerderij in originele staat. Het was mij meteen duidelijk: die buitenkant wil ik authentiek terug brengen. Door de medewerking van Welstandzorg Noord Brabant, kon ik veel originele elementen duidelijk krijgen. Uit verder onderzoek naar de oorsprong, bleek dat het pand al in 1820 bewoond was door Hendrina Vos, de weduwe van Cornelis Emmen. Onder de oude betonvloeren zouden we later nog veel voorwerpen uit die periode aantreffen.
Na het nodige sloopwerk werden de mouwen stevig opgerold. Ton wilde zoveel mogelijk alles zelf doen, van ontwerp tot uitvoering. Zijn bouwkundige achtergrond gaf hem het nodige voordeel. De gierputten werden gesloopt en de steunbalken dertig centimeter opgekrikt. De oude balken waren veel aangetast door houtkevers, maar die werden voor het merendeel goed behandeld om ze toch te behouden.
De grote schuurdeur, waar ooit paard en kar binnen reden, bleef zichtbaar met een enorme glazen wand. Driedubbel dik glas, dat dan weer wel. Wat er aan mooie elementen was, bleef gespaard en wat toegevoegd werd, moest daarbij passen. Alle materialen die overbodig leken, werden toch weer hergebruikt. Oude straatklinkers werden binnenmuur en van puin uit de driedubbeldik gestorte vloeren werden de kelders gedicht.
Het pand valt nu op doordat de voordeur niet uitnodigt om te gebruiken. Naar oud-Brabants gebruik gaat zoveel mogelijk via de achterdeur naar binnen. Aan een eerste bijkeuken grenst een waskamer en installatieruimte. Hier staat een hoogwaardige installatie die de warmte uit de lucht haalt. Met een totaal aan energiekosten van 140,- per maand (gas-water-licht) voor een huis met 1200 kuub, zijn ze tevreden. Samen met de zonneboiler levert dit een EPN van 0,32 op (0,6) is voorgeschreven bij nieuwbouw).
In de woonkamer die je daarna betreed, wordt je overvallen door de grote open ruimte. Ze wilden beiden tot de nok kijken, dat doen ze nu ook. Ruim acht meter hoog. Via een trap, aangelegd zoals elk kind hem zou tekenen, kom je op een loopbrug van 13,5 meter die je dwars over de kamer naar de open slaapkamer met badkamer brengt. Vanuit de slaapkamer is ook de hele open ruimte te overzien! Aan de andere kant is op de eerste verdieping is nog een atelier, drie slaapkamers en een tweede badkamer.
In de open huiskamer domineert de 800 kg zware tafel. Verderop een bankstel met twee relaxstoelen.
De keuken aan de andere kant van de open ruimte lijkt met zijn strak moderne afwerking niet te passen. Het past echter wel in de filosofie van de bewoners: functioneel toevoegen waarbij het toch geen afbreuk doet aan het geheel.
In en rond de woning zijn nog veel opvallende details, van de zwemvijver buiten met het 30 vierkante meter overdekte terras, of het negen meter lange zonneterras tegen de woning met een eigen vuurplaats.
Buiten langs de voordeur zijn twee tegeltjes in de wand verwerkt die in de negentiende eeuw nog van kasteel Groenendaal waren. Deze tegeltjes van 15 x 15 cm (8 cm dik) vonden ze onder de vloeren tussen het puin.
De kilometer aan vloerverwarmingsslangen zie je niet meer, daarop zit een gevlinderde betonvloer die meteen de afwerkvloer is. De oude originele balken blijven een authentieke sfeer uitademen. Het originele stalraampje dat ze tussen de rommel vonden is nu het keukenraampje. De zolderafwerking bestaat uit steigerhout, waarvan ze twee kilometer lengte verwerkt hebben, met daarboven dubbeldikke isolatie.
Het mag duidelijk zijn, Ton en Carola legden de lat hoog. Ze spendeerden uiteindelijk vier jaar lang elk vrij uur en hun kinderen en veel van hun kennissen sjouwden mee. Ton metselde, stukadoorde en timmerde vrijwel alles zelf. Carola bedacht de hele inrichting, precies zoals ze zich ook voorgenomen had.
Maar is dit de laatste klus of blijven de handen jeuken?
Ton: nee, ooit is het ook een keer genoeg.
Carola: ik zou nog wel ooit willen adviseren, maar nooit meer zoveel zelf uitvoeren, vooral het upperen was soms zwaar, dat deed ik er ook nog bij’.
Het laatste detail: aan een van de eiken draagbalken binnen, hangt nu een grote schommel zoals die normaal in een speeltuin hangt. Ruimte is er voldoende en met het kleinkind regelmatig in huis, is het behoorlijk functioneel vinden ze.
Foto: Ton en Carola aan de grote eiken tafel. Links de loopbrug naar de slaapkamer. Opvallend de originele ouden balken.
Foto: Ton in de boerderij bij de oude mestkelder aan het begin van de mega-klus. Op deze plek is nu de tv hoek.
foto: de voorzijde van de woning waar de opening van de grote deur intact bleef, alleen zit er nu glas in.