Nkosi zat met Mandela gevangen en mist hem nog elke dag
Zuidafrika reis december 2018 (1)
Na een voorspoedige vlucht met overstap op Gattwick nabij Londen (wat is dat een prettig klein vliegveld) aangekomen nabij Kaap de Goede Hoop. En veel Goede Hoop hebben we.
Fijn guest house voor de eerste 4 nachten met een winkelcentrum op de hoek. Het is ff wennen aan de mensen die op hun blote voeten tussen de auto’s springen als stoplichten op rood staan. Bedelen met een bordje dat ze honger hebben, maar wel een mobieltje in de kontzak. Niet altijd overal, ik meen ook erg trieste gevallen te zien. Mensen die er fysiek erg slecht uitzien en mogelijk het een en ander mankeren. Het blijft een lastige tweedeling.
De eerste dag gewandeld en de twee dagen daarna een bustoer langs alle highlights van Kaapstad. Het mooie Waterfront is een mooi winkelcentrum in het oude havengebied waar altijd animatie en vertier op straat is. In een Afrikaanse tuin zien we een tuin die nog aangelegd is om honderden jaren terug groenten te verbouwen om passerende schepen te bevoorraden. Een natuurlijk: de wijnboerderij, moeders wil ook wat. Na werkelijk alles daar geproefd te hebben en nog een leuke familieontmoeting en een dinertje met onze aanstaande bruid staat een bezoek aan Robbeneiland op het programma.
Robbeneiland, hier gezien vanaf de Tafelberg. Mandela zei later dat hij vanaf het eiland 28 jaar naar de Tafeleberg keek en dat zag als hoop om er ooit bovenop te staan. Uiteindelijk lukte hem dat en werd hij ook nog de eerste zwarte gekozen president van Zuid Afrika.
De boottocht van ruim 9 km over zee naar Robbeneiland is al een belevenis op zich. Door de ruige zee zaten we op een stuiterende boot, het geeft het gevoel dat je een half uur in schipschommel bij de Efteling zit. Op het eiland eerst een tour in de bus met een gids, maar daarna stond Nkosi op ons te wachten. Hij is een niet al te grote donkere man, die zeven jaar langs Mandela opgesloten had gezeten. Rustig staat de gids als een docent voor de groep, waarbij de studenten, wij toeristen, aan zijn lippen hangen. In de groep waarin we zijn, hadden we eerder al ontdekt dat er zeker twaalf nationaliteiten zijn, maar het verhaal van Nkosi zorgt ervoor dat grenzen vervagen. Met zijn gebronsde diepe stem neemt hij ons mee in de geschiedenis. Hij vertelt, zittend in een van de gebouwen van de gevangenis op Robbeneiland, over de aanloop van de rassenscheiding en de apartheid, die ook de aanleiding waren van zijn gevangenschap. Wat het met hem deed om niet op de witte wegen te mogen lopen, alleen te mogen komen in bussen en gebieden die voor de zwarten waren. Hij vertelt het zonder wrok, maar wel met gevoel en een zekere droefheid in zijn stem. Hij laat ons de cel zien waar ze als gevangen jarenlang in zaten opgesloten, 2 x 1,5 meter met een klein getralied raam. Hij in cel nummer 82 en Mandela in 84. In de kleine ruimte niet meer dan een bankje, een deken en een vuilnisbak voor de pies.1 x in de 2 weken mochten ze een keer buiten lopen. En dat alles om dat hij, Mandela en de andere politieke gevangen, opkwamen voor de rechten van de zwarten, in het land waar ze al hun hele leven woonden. Dat ze één wilden zijn met hun landgenoten, wat de witten in die tijd weer als een bedreiging zagen. Op het moment dat Mandela rond 1990 vrij kwam, was het meest opvallende dat hij geen wraak predikte maar vergeving. Hij had het niet over de 28 jaar gevangenschap, maar riep zijn volk op om één te zijn. Dat is aardig gelukt. Op onze tweede dag in Kaapstad was het eerste lustrum na de sterfdag van Mandela. Overal wordt nog vol bewondering over hem gesproken, dat zal tot in de lengte der tijden zo zijn. De gevangenis op Robbeneiland is nu een van de best bezochte musea van Zuid Afrika, een land dat ongeveer zo groot is als heel West-Europa. In de boot naar het eiland lieten ze een filmpje zien en werd het volkslied gezongen. Een stel Afrikaners vielen meteen a-capella bij: schitterend. Nkosi Sekele. Het volkslied lijkt naar onze donkere held van vandaag vernoemd, het zal wel toeval zijn: Nkosi Sekele.
de cellen op Robbeneiland waren sober en kil. Volgens Nkosi was er nooit verwarming en daardoor snachts en in de winter ijskoud
Later die week rijden we landinwaarts op weg naar de bruiloftlocatie. Daar zullen we 2 dagen zijn en ongetwijfeld zingen: Nkosi Sekele.
De woorden van onze bijzondere gids dreunen nog lang na. Iemand die uit eigen ervaring vertelt maakt altijd net wat meer los en dat deed hij zeker.
Nkosi voor de groep van onze tour. Hij vertelde vol passie en iedereen hing aan zijn lippen